Spis treści

Biblioteka Kórnicka

Biblioteka Kórnicka działa w Zamku Kórnickim od 1826, założona przez Tytusa Działyńskiego. Jedna z najstarszych bibliotek Polsce. Biblioteka swoją filię ma również w Pałacu Działyńskich w Poznaniu

Historia

Biblioteka założona w 1824 roku przez Tytusa Działyńskiego w rodzinnym Konarzewie i w 1826 przeniesiona do kórnickiego zamku. Dzieło ojca kontynuował syn Jan Kanty Działyński i ostatni właściciel, Władysław Zamoyski, wnuk Tytusa. W 1924 r. utworzył on fundację „Zakłady Kórnickie”, przekazując Bibliotekę wraz ze wszystkimi swymi dobrami narodowi polskiemu. W uwagi zbyt mało miejsca w zamku kórnickim część zbiorów bibliotecznych, około 1850 roku znalazło miejsce w rozbudowanym pawilonie parkowym w parku (dzisiejszym arboretum) a po roku 1870 roku za czasów Jana Działyńskiego również w przebudowanej oficynie Nad Jeziorem (Australii). W tej oficynie również znalazły schronienie australijskie zbiory Władysława Zamoyskiego ( stad potoczna nazwa „Australia”). Od 1953 r. biblioteka weszła w skład Polskiej Akademii Nauk. W 1957 do dyspozycji biblioteki oddano Pałac Działyńskich w Poznaniu na Starym Rynku, gdzie biblioteka posiada swoją filię. W obu oddziałach – w Kórniku i w Poznaniu – mieszczą się czytelnie. Dzięki wdrażaniu nowych technologii, w czym Biblioteka ma spore doświadczenie, z coraz większej ilości zbiorów można skorzystać w Internecie za pośrednictwem Wielkopolskiej Biblioteki Cyfrowej. O specyfice tej szczególnej instytucji jaką jest Biblioteka Kórnicka świadczy nie tylko szeroki przedział aktywności – od naukowej po edukacyjną ale też skupienie pod jednym szyldem zarówno wspaniałej biblioteki jak i pełnowartościowego muzeum. Całe zaś to bogactwo wystawia jak najlepsze świadectwo wielkości założycielowi i jego koncepcji.

Zbiory liczą około 350 tysięcy woluminów, trzon kolekcji - ponad 40 tysięcy starodruków, i jeden z najcenniejszych w Polsce zbiór rękopisów. Szczególnie bogate wśród starodruków są zbiory materiałów dotyczących historii parlamentaryzmu polskiego oraz historii protestantyzmu w Polsce. W zbiorze jest kilkaset inkunabułów, w tym m.in. najstarsze druki krakowskie z XV w. Zbiór szesnastowiecznych poloników należy do najcenniejszych w Polsce - biblioteka posiada 40 unikatowych wydań dzieł Kochanowskiego, Reja, Bielskiego, Kromera,... W bibliotece znajdą się druki sławnych oficyn wydawniczych Hallera, Wietora, Łazarza, a także druki obce z XVII i XVIII wieku, cenne druki wielkopolskie z IX wieku oraz zbiory czasopism emigracyjnych.

Wśród rękopisów szczególnie cenne są źródła historyczne dokumenty i listy królewskie (XIII-. XVIII w. ), dzieła Jana Długosza, jeden z najwcześniejszych odpisów kroniki W. Kadłubka, dokumenty książęce i królewskie XIII-XVIII w., archiwum Wielkiej Emigracji. Najstarszym zaś zabytkiem jest tu rękopis francuski pochodzący z przełomu IX i X stulecia. Bogaty i wyjątkowy jest również zbiór literariów: manuskrypty pisarzy XVII-wiecznych, autografy najznakomitszych twórców polskich XIX w.: Adama Mickiewicza (autograf Dziady cz. III, Pani Twardowskiej), Juliusza Słowackiego (m. in. Hymn o zachodzie słońca), Cypriana Kamila Norwida, S. Garczyńskiego. Cenne są również archiwalia dotyczące Kórnika i archiwum Działyńskich z lat 1413-1800.Julian Bartoszewicz z „Tygodnika Ilustrowanego” tak pisze o kórnickiej bibliotece- „ Książkami, które wydał Raczyński, można całe półki zastawić – wydania zaś Działyńskiego wiele miejsca nie zajmują. Ależ ogrom i waga naukowa tych wydawnictw! Każda książka Działyńskiego zaważy za 10 do 20 książek Raczyńskiego. Z jakimż to wydają się Acta Tomicyana, Lites ac res gestae inter Polonos ordinemque cruciferorum, Źródło pisma do dziejów Unii, Status Litewski, Rodowody Szydłowieckich!”.

                                       

NETOGRAFIA:

https://poznan.wikia.org/wiki/Biblioteka

PYTANIA:

  1. Gdzie mieści się Biblioteka Kórnicka?
  2. Kto jest założycielem Biblioteki Kórnickiej?
  3. W którym roku została założona?
  4. Wymień kilka tytułów książek znajdujących się w tej bibliotece.